Kategori: Makaleler

Kanun Yapma Yetkisi Kime Aittir? Demokrasi, Güç ve Halkın Sesi Üzerine Bir Yolculuk Bazen gündelik hayatın akışı içinde durup düşünmeyiz: “Bu yasaları kim çıkarıyor?”, “Benim hayatımı etkileyen kurallar nerede, kim tarafından yazılıyor?” Oysa bu sorular, toplum olarak varoluşumuzun kalbinde yatar. Kanun yapma yetkisi, sadece hukuki bir kavram değil; adalet, temsil, güç ve demokrasi arasındaki ince dengenin adıdır. Bugün gelin, bu yetkinin kime ait olduğunu yalnızca teorik bir açıklamayla değil, gerçek hayattan hikâyeler ve verilerle birlikte keşfedelim. Kanun Yapma Yetkisi: Devletin Kalbindeki Güç En temel tanımıyla kanun yapma yetkisi, bir devlette bağlayıcı ve genel kurallar koyma hakkıdır. Bu yetki modern devletlerde…

İman Tahtası Adı Nereden Gelir? Bir Antropoloğun Kültürel Yolculuğu Dünyayı anlamak, yalnızca dillerini değil, insanların sembollerle kurduğu bağı da çözümlemeyi gerektirir. Bir antropolog olarak her kavramda, her deyimde ve her bedensel göndermede bir kültürel anlam evreni gizlidir. “İman tahtası” ifadesi de bu anlam evreninin derinlerinden gelir — sadece bir vücut bölgesini değil, inancın, kimliğin ve kutsallığın mekânını da temsil eder. Peki, gerçekten “iman tahtası” adı nereden gelir? Bu sorunun cevabı bizi inançtan bedene, sembolden topluluğa uzanan antropolojik bir serüvene davet ediyor. Bir Kavramın Bedenle Buluşması “İman tahtası”, halk arasında göğüs kafesi bölgesine, özellikle kalp hizasındaki kemiklere verilen addır. Anatomik olarak…

İyi Bir Gözlemci Olmak Nedir? Toplumsal Hayatın Görünmeyen Katmanlarını Okumak Bir Sosyoloğun Samimi Girişi Bir kafede otururken etrafınızdaki konuşmalara kulak kabarttığınız oldu mu? Ya da kalabalık bir otobüste insanların yüzlerine baktığınızda, kimlerin yorgun, kimlerin umutlu olduğunu hissettiniz mi? İşte o an, siz farkında olmadan gözlem yapıyorsunuzdur. Benim için gözlem, toplumsal hayatın görünmeyen nabzını tutmaktır. İyi bir gözlemci olmak, yalnızca bakmak değil; anlamaya çalışmak, duymakla kalmayıp dinlemek, görmekle yetinmeyip çözümlemektir. Sosyoloji bize, her bireyin toplumun küçük bir yansıması olduğunu öğretir. Bu nedenle iyi bir gözlemci, bireylerin davranışlarını sadece bireysel tercihler olarak değil; toplumsal normların, kültürel değerlerin ve cinsiyet rollerinin bir ürünü…

Hanefi, Maliki, Şafii, Hanbeli Nedir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Dört Mezhebe Dair Derin Bir Bakış Merhaba sevgili okurlar, Farklı bakış açılarını bir araya getirmeyi seven biri olarak bugün sizlerle İslam dünyasının dört büyük mezhebini — Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanbeli — hem küresel hem yerel açıdan ele almak istiyorum. Her mezhebin oluşum süreci, dayandığı fıkhi mantık ve yaşandığı toplumun kültürel dokusu, bu mezheplerin birbirinden farklı ama birbirini tamamlayan yönlerini ortaya koyuyor. Gelin, bu konuyu sadece dini bir başlık olarak değil, toplumların inançla kurduğu ilişkiyi gösteren bir pencere olarak görelim. Dört Mezhebin Ortak Temeli: Farklı Yollar, Aynı Hedef İslam’daki dört mezhep,…

Giz Rakı Kimin? Edebiyat ve Metinler Arasındaki Gece Yolu Kelimenin gücü, insanın en derin hislerini ortaya çıkarmada ve evreni anlamlandırmada en önemli aracıdır. Bir edebiyatçının bakış açısıyla bakıldığında, kelimeler sadece bir iletişim aracı değil, aynı zamanda bir evrenin inşasında kullanılan yapı taşlarıdır. Anlatıların gücü, zaman zaman bir insanın kaderini bile değiştirebilir; bazen yalnızca bir cümle, bazen de bir tek kelime, düşüncelerimizi ve hayata bakış açımızı dönüştürebilir. İnsanın ruhunda izler bırakan, derin izlenimler yaratan bir kelime, o kelimenin ardındaki tüm metinle ve onun tarihsel ve kültürel arka planıyla da bağ kurar. Bugün sizlere, edebiyat perspektifinden bakılacak bir konuyu sunuyorum: Giz rakı…

Gökyüzünde Patlayan Renklerin Sırrı: Havai Fişek İçinde Ne Var? Bir yaz gecesi, kalabalık bir meydanda gökyüzüne bakan yüzler… O anı herkes bilir: havai fişeklerin ilk kıvılcımıyla başlayan heyecan, ardından gelen renk cümbüşü ve alkış sesleri. Hepimiz büyüleniriz ama çoğu zaman “Bu ışık ve ses şöleninin içinde aslında neler var?” diye düşünmeyiz. İşte bu yazıda, gökyüzünde adeta çiçek açan havai fişeklerin içindeki gizli formülü keşfe çıkıyoruz. Havai Fişeklerin Kalbi: Kimyasal Karışımlar Renkleri Oluşturan Bileşikler Havai fişeklerin en büyüleyici yanı şüphesiz renkleridir. Bu renkler rastgele değil, belirli elementlerin yanmasıyla ortaya çıkar: Kırmızı: Stronsiyum tuzları Yeşil: Baryum bileşikleri Mavi: Bakır klorür Sarı: Sodyum…

Gerekçeli Kararı Kim Verir? Bir Antropolojik Perspektif Bir antropolog olarak, toplumların ritüelleri, semboller ve toplumsal yapılarının nasıl işlediğini anlamaya yönelik merakım beni her zaman farklı kültürlerin iç dinamiklerini keşfetmeye yönlendirdi. Pek çok kültürde, kararlar sadece bireysel bir olgu olarak görülmez; aksine, toplulukların kimliklerini, değerlerini ve tarihlerini yansıtan sembolik bir süreçtir. Bu yazıda, gerekçeli karar kavramını antropolojik bir bakış açısıyla ele alacağız ve bunun toplumsal yapılar, kimlikler ve ritüellerle nasıl bir ilişki içinde olduğunu tartışacağız. Gerekçeli Karar ve Toplumların Kimliği Gerekçeli karar denilince çoğu kişi hukuk dünyasında verilen, bir yargıcın veya mahkemenin kararını haklı göstermek amacıyla yazılan resmi belgeyi anımsar. Ancak,…

Hamlama Neden Olur? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Bir Bakış Bazen bir kelime, sadece fizyolojik bir durumu değil, derin toplumsal dinamikleri de anlatır. “Hamlama” kelimesi de öyle… Genellikle biyolojik, tıbbi veya duygusal bağlamlarda kullanılır. Ama gel, bugün bu kavrama biraz daha yakından bakalım. Çünkü hamlama sadece bir bedensel tepki değil; aynı zamanda toplumsal, kültürel ve duygusal bir yansıma olabilir. Hamlama: Bedenin Tepkisi mi, Ruhun Dili mi? Hamlama çoğu zaman hormonal değişimlerle, stresle ya da çevresel faktörlerle ilişkilendirilir. Ama sadece “neden”e değil, “nasıl algılandığına” da bakmamız gerekiyor. Toplum, kadınların bedensel tepkilerini sıklıkla duygusallıkla; erkeklerin tepkilerini ise kontrol ya da güç…

Evi Hangi Renk Ferah Gösterir? Bir Felsefi Yaklaşım Renklere dair düşünceler, insanlık tarihinin derinliklerine uzanır. Antik Yunan’dan günümüze, renkler sadece bir estetik öğe değil, aynı zamanda dünyayı anlamlandırma, duygusal ve zihinsel tepkilerimizi şekillendirme aracı olmuştur. Peki, evi hangi renk ferah gösterir? Bu soruya verilecek cevap, yalnızca kişisel tercihlerin değil, aynı zamanda etik, epistemoloji ve ontoloji gibi felsefi perspektiflerin de etkisi altındadır. Renk, sadece bir görsel deneyim değil, aynı zamanda bir varoluş meselesidir. Etik Perspektiften Renkler: Doğru ve Yanlış Arasında Felsefi olarak renklerin estetik değerinin ötesinde, etik bir boyutu da vardır. Evler, insanın en mahrem alanlarıdır; bu alanın renklerle şekillendirilmesi, insanın…

Amber Göz Rengi Nedir? Gücün, Kimliğin ve Görünürlüğün Politik Anlamı Bir Siyaset Bilimcinin Bakışı: Gözün Rengi, Gücün Dili Bir siyaset bilimci için her renk, her sembol bir güç ilişkisini temsil eder. Amber göz rengi de yalnızca genetik bir varyasyon değil, aynı zamanda iktidarın ve kimliğin sembolik dili olarak okunabilir. “Amber göz rengi nedir?” sorusu, biyolojik bir açıklamayla yetinilirse eksik kalır; çünkü her biyoloji, bir ideolojinin ve bir toplumsal düzenin yansımasıdır. Amber gözler — o altın, kehribar, bazen sarıya çalan ton — çoğu zaman gizemle, farklılıkla ve çekicilikle özdeşleştirilir. Ama siyasal düzlemde bu farklılık, bir “öteki” yaratmanın da aracı olabilir. Kimliğin…